Sahne Işığı Altında Bir Yıldız

ESO’nun Şili’deki La Silla Gözlemevi’nde alınan bu görüntüde yeni oluşan bir yıldızın ışığının çevredeki kozmik bulutları aydınlattığı görülüyor. HD 97300 adlı yıldızı çevreleyen geniş bulutların içindeki toz parçacıkları yıldız ışığını sis içindeki araç farına benzer şekilde etrafa yayarak, yansıma bulutsusu IC 2631’i meydana getiriyor.

Bu yeni görüntüdeki parıldayan bölge MPG/ESO 2.2-metre teleskopu ile alınan yansıma bulutsusu olarak bilinen IC 2631’dir. Bu nesneler yakındaki bir yıldızın ışığını uzaya saçarak, burada görüntülendiği şekilde hayret verici ışık gösterileri meydana getiren kozmik toz bulutlarıdır. IC 2631 çok sayıda yeni doğmuş ve halen oluşmakta olan çok sayıda yıldıza ev sahipliği yapan büyük bir gaz ve toz bulutu olan Bukalemun Kompeksi’ndeki en parlak bulutsudur. Bu bölge güney gökküresi takımyıldızlarından Bukalemun doğrultusunda ve yaklaşık 500 ışık-yılı uzaklıkta yer almaktadır.
IC 2631, yakınlarında bulunan, oldukça genç olmasının yanı sıra büyük kütleli ve parlak bir yıldız olan HD 97300 tarafından aydınlatılmaktadır. Bu bölge tamamen yıldız-oluşturan maddelerle dolu olup, görüntüde IC 2631’in üstünde ve altında göze çarpan karanlık bulutsuların varlığı bunu apaçık ortaya koymaktadır. Gaz ve toz bakımından oldukça yoğun olan karanlık bulutsular arka fondaki yıldız ışığının geçişini engellemektedir.

Baskın varlığına rağmen HD 97300’ün sol tarafı da görüş açısında tutulmalı. Buradaki T Tauri yıldızı görece küçük yıldızlar için görülebilir en genç döneminde. Bu yıldızlar olgunlaşıp yetişkin hale geldiklerinde kütle kaybederek büzülmektedirler. Ancak bu yıldızlar T Tauri aşamasında ana kol yıldızları olarak milyarlarca yıl kalacakları daha tutarlı boyutlarına henüz geçmediler.

Bu yeni yıldızlar şimdiden ana kol aşamalarındaki hallerine benzer şekilde yüzey sıcaklığına ulaşmış olup, T-Tauri-aşamasındaki nesneler daha sonraki yaşlarına göre boyut olarak daha büyük olduklarından daha parlak görünmektedirler. Normal anakol yıldızları gibi çekirdeklerinde henüz hidrojeni helyuma çeviren füzyon aşaması başlamamış olsa da büzülme yoluyla elde ettikleri ısıyla termal kasları kasılmaktadır.

Burada HD 97300 tarafından meydana getirilmesine benzer şekilde yansıtma bulutsuları sadece yıldız ışığını uzaya geri saçmaktadır. Çok sıcak yıldızlardan yayınlanan, mor-ötesi ışınım gibi daha fazla enerjiye sahip olan yıldız ışığı çevredeki gazı iyonlaştırarak kendi ışığını yaymasını sağlamaktadır. Bu salma bulutsuları daha sıcak ve daha güçlü olgun yıldızların varlığına işaret etmekte ve bu da binlerce ışık-yılı boyunca gözlenebilmektedir. HD 97300 o kadar da güçlü değil, ve sahne ışığı altındaki zamanı henüz dolmadı.

Avrupa Güney Gözlemevi ESO, Avrupa'daki en önemli hükümetler-arası gökbilim kuruluşudur ve dünyanın en üretken gökbilim gözlemevidir. 16 ülke tarafından desteklenmektedir: Avusturya, Belçika, Brezilya, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Finlandiya, Almanya, İtalya, Hollanda, Polonya, Portekiz, İspanya, İsveç, İsviçre ve İngiltere. Tasarıma, inşaya ve önemli bilimsel keşiflere olanak sağlayan güçlü yer tabanlı gözlem faaliyetlerine odaklanan iddialı bir program yürütmektedir. ESO ayrıca gökbilim araştırmalarında teşvik edici ve düzenleyici bir dayanışma konusunda öncü bir rol oynamaktadır. ESO Şili'nin Atacama Çölü bölgesinde benzeri olmayan üç adet birinci sınıf gözlem yerleşkesi işletmektedir: La Silla, Paranal ve Chajnantor. ESO Paranal'da dünyanın en gelişmiş optik gökbilim gözlemevi olan Çok Büyük Teleskop'u (Very Large Telescope), ve iki tarama teleskopu işletmektedir. Kırmızı ötesi gözlem teleskopu VISTA dünyanın en büyük tarama teleskopudur ve VLT tarama teleskopu (VST) ise sadece görünür ışıkta gökyüzünü taramak için tasarlanan dünyanın en büyük teleskopudur. ESO var olan en büyük gökbilim projesi ve devrimsel gökbilim teleskopu ALMA'nın ana ortağıdır. ESO şu anda Paranal civarındaki Cerro Armazones’te 39-metre çaplı "gökyüzünü izleyen dünyanın en büyük gözü" olacak Avrupa Aşırı Büyük Teleskopu, E-ELT'yi inşa etmektedir.

ESO Basın Bültenlerinin çevirileri ESO Bilim Toplum Ağı’nda (ESON) bulunan ESO üyesi ve diğer ülkelerdeki bilim toplum uzmanları ve bilim iletişimcileri tarafından gerçekleştirilmektedir. ESON Türkiye çeviri ekibinde Ankara Üniversitesi (Ankara), Çağ Üniversitesi (Mersin), Başkent Üniversitesi (Ankara), İstanbul Üniversitesi (İstanbul), İzmir Yüksek Teknoloji Üniversitesi (İzmir) ve Max Planck Yer-Ötesi Fiziği Enstitüsü’nden (Almanya) uzman kişiler yer almaktadır.
Share on Google Plus

About erkanpur

This is a short description in the author block about the author. You edit it by entering text in the "Biographical Info" field in the user admin panel.
    Blogger Comment
    Facebook Comment

0 yorum:

Yorum Gönder